اختلال نوریت دهلیزی و سرگیجه:

نوریت دهلیزی که در نتیجه اختلال عصب دهلیزی ایجاد می شود علائمی همچون یک حمله سرگیجه حاد نشان می دهد. Dix و Hallpike در سال 1952، نورونیت دهلیزی را شرح دادند و آن را از بیماری منیر متمایز نمودند. محتمل ترین اتیولوژی که برای نوریت وستیبولار در نظر گرفته می شود یک عامل ویروسی است. نوریت دهلیزی در 2/3 تا 9 درصد بیماران مراجعه کننده به مراکز ارزیابی گیجی و سرگیجه دیده می شود. سن معمول شروع بیماری 30 تا 60 سال است. تفاوت مهمی نیز بین دو جنس در میزان بروز بیماری دیده نمی شود. علائم ویژه نوریت دهلیزی شامل سرگیجه، تهوع/استفراغ، اسیلوپسیا (حرکت محیط اطراف و تاری دید)، اختلال راه رفتن، عدم ثبات و اختلال تعادل پوسچرال می باشند. این علائم ممکن است که به طور ناگهانی دیده شوند و یا در طی چندین ساعت بروز یابند.
تشخیص:
برای تشخیص نوریت دهلیزی در ابتدا باید اختلالات نورولوژیک، بخصوص مواردی که از ساقه مغز و یا مخچه منشاء می گیرند، و همچنین اختلالات شنوایی دیگر را رد نمود. این هدف با یک تاریخچه گیری دقیق و انجام آزمونهای تشخیصی مناسب محقق می شود. در مراحل اولیه نوریت دهلیزی علاوه بر علائم مطرح شده، نیستاگموس افقی که به دور از سمت ضایعه می زند دیده می شود. همچنین، بیمار به سمت ضایعه انحراف دارد. بنابراین بیمار در مراحل اولیه نوریت دهلیزی علاوه بر علائم ذکر شده، بخصوص در هنگام راه رفتن به سمت ضایعه کشیده می شود. ارزیابی هایی مثل آزمون قدم زدن فوکودا که معمولا به عنوان یک ارزیابی غربالگری اختلالات دهلیزی انجام می شوند، براساس این واقعیت طراحی شده اند. در بیماری نوریت دهلیزی، علائم دهلیزی به صورت ایزوله دیده می شوند یعنی علائم مربوط به سیستم شنوایی یعنی کم شنوایی و وزوز گوش وجود ندارند. این بیماری خطرناک نیست اما به دلیل اینکه در برخی از اختلالات مرکزی دهلیزی، که نیاز به مداخله فوری دارند، نیز علائم مشابه دیده می شود اهمیت دارد. ارزیابی های پایه که معمولا برای تشخیص نوریت دهلیزی انجام می شوند شامل ارزیابی شنوایی جهت رد نمودن بیماریهای دیگر سرگیجه ای، ارزیابی ویدئونیستاگموگرافی و آزمون vHIT می باشند. درصورتیکه بیمار علائم دیگری نیز گزارش کند پزشک متخصص گوش و حلق و بینی بررسی های دیگری را نیز پیشنهاد خواهد نمود.
درمان:
درمان های نوریت دهلیزی در مرحله اولیه، یعنی طی یک تا سه روز اول پس از شروع علائم، که سرگیجه بیمار شدت بیشتری دارد بر کاهش علائم تهوع، استفراغ، نیستاگموس و سرگیجه تمرکز دارد و در این مرحله از داروهای مهار کننده دهلیزی استفاده می شود. همچنین، از کورتیکواستروئیدها برای تسریع بهبود عملکرد دهلیزی محیطی استفاده می شود. در مراحل بعدی نیز براساس علائم و نیاز بیمار، توانبخشی دهلیزی توسط شنوایی شناس انجام می گردد. هدف از تمرینات توانبخشی دهلیزی، تسریع جبران دهلیزی مرکزی است. مدت زمان مورد نیاز برای توانبخشی دهلیزی در مورد اختلال دهلیزی یکطرفه از یک تا سه ماه می باشد.